| |
SADETTİN ALİ BEY MESCİDİ:
Karaman merkez Hastane Caddesinde bulunan mescit, tamamen kesme taştan yapılmış Selçuklu dönemi eseridir. Kitbesine göre, M.1247 yılında, Ebu Bekir oğlu Sadettin Ali Bey tarafından yaptırılmıştır.
Yapı türbe ve mescid kısımları olarak iki bölümlüdür. Girişin karşısında stelaktitli taş mihrabın yanlarında spiral sütunçeler yer almaktadır.
 AKTEKKE (MADER-İ MEVLANA) CAMİ:
Karaman il merkezinde, Karamanoğulları Dönemi'ne ait olan cami, merkezi tek kubbeli, yüksek minareli bir yapıdır. Yapılış tarihi 1371'dir. Caminin son cemaat yerini, iki mermer sütun ve yan duvarların üzerine dayanan üç kubbe örter. Giriş kapısının sağında ve solunda iki mihrpçık vardır. Giriş kapısında, mermer kemerin üzerine bir Mevlevi sikkesi işlenmiştir.
Cami içerisinde, sol tarafta ayrılmış mekanda, Mevlana'nın annesi ve yakınlarına ait, 21 adet taştan yapılmış sandukalı mezar bulunmaktadır.
 II. İBRAHİM BEY İMARETİ:
Karaman İmaret Mahallesinde yer alan, kesme tastan, merkezi kubbeli, kapalı avlulu, iki katlı bir yapıdır. Kitbesinde, Karamanoğlu II. İbrahim Bey taraflıdan, 1433 yılında bir külliye şeklinde yaptırıidığı yazar. Yapıda kapalı avlunun iki tarafında tonozlu odalar, kıble yönünde bir eyvan ve iki yanında kubbeli odalar vardır.
Cepheden, sağ tarafında iki renkli kesin taştan yapılmış şerefe altı stelaktitli, gövdesi freze, turkuaz renkte çiniler ve geometrik biçimli palmet firizi halat motifleri ile dekore edilmiş yüksek minaresi, batısında da türbesi yeralır.
Çinili mihrabı, İstanbul Çinili Köşkte, geometrik bitkisel motiflerle süslü, ortasında arslan ve insan figürü bulunan iki kanatlı ahşap kapısı, istanbul Türk İslam Eserleri Müzesi'ndedir.
DİKBASAN CAMİ:
Karaman Mansurdede Mahallesinde bulunan cami, enine plan gösteren küfe tipinde bir yapıdır. Karamanoğulları döneminde, M.1493 yılında yapılmıştır. Üst örtü, daha önceleri yığma sütun ve kemerler üzerine, düz toprak damlı iken, sonraları kiremit çatı yapılmıştır. Düz tavan doğrudan 12 sütun üzerine oturur. Kemerleri taşıyan sütunların yan taraflarına konsol ve stelaktitler işlenmiştir.
Minberi ahşap malzeme ile birbirine geçmeli olarak geometrik tezyinlidir. Şerefesinin altı, mukarnas süslü, tuğla minaresi sonradan yapılmıştır. 1901 yılında tamir edilmiştir.
ARABOĞLU CAMİ:
Karaman Tapucak Mahallesinde bulanan cami, 1374-1420 yılları arasında inşa edilmiştir. Kare sütunlar üzerine düz çatı ile örtülü enine küfe planlı, kısa minarelidir. Düz çatı sonradan kiremitle örtülmüştür.
Batıda bulunan portalde, kemer üstünde yer alan bitkisel süslemeli kemer, altında da devam eder. Kitbe 4 satırdır. Portalin iki tarafına helvacı küreği işlenmiştir.
İstelaktitli mihrabı taştandır. Kenarında sülüs yazı vardır. Yağmur sularını akıtmaya yarayan ejder başlı çörtenlerden günümüze bir tanesi kalmıştır. (6 adet olmalıdır)
HACI BEYLER CAMİ:
Karaman merkez Külhan Mahallesinde, Aktekke Cami'sinin yanındadır. Seyfeddin Hacıbeyler tarafından, M.S.1356 yılında yaptırılmıştır. Küfe tipinde, enine üç sahınlı sütunlar üzerine oturan kiremit çatı ile örtülüdür.
Batı cephesi biraz geri çekilirken, orjinal kesme taşları ile yeniden inşa edilmiştir. Basık kemerli portalinde kitbesinin çevresi halat motifi ile dekore edilmiş; bunun altı grift bitkisel ağ süs ile doldurulmuştur.
KARABAŞ VELİ KÜLLİYESİ-SİYASER VELİ CAMİ:
Siyaser Mahallesinde yer alan kesme taştan cami, tekke, imret ve türbeden meydana gelen iki bölümlü bir yapıdır. Karamoğulları dönemine aittir.
Soldaki birinci bölüm olan cami; üç sıra halinde kemerli sütunlar üzerine oturan düz damlıdır. Giriş kapısının üzerinde, II.Abdülhamit'e ait bir tuğra vardır.
Kuzey duvarına bitişik imret bölümü; tonozlarla örtülü, üç eyvanlı, merkezi büyük kubbeli bir yapıdır. Mekanın tam ortasında 12 kenarlı şadırvan yer alır. Diğer iki eyvanın sağında ve solunda bulunan iki pencere, tonozlu küçük hücrelere açılır. Girişin solunda, iki sütunlu üç küçük kubbeli bölüm yer alır.
YUNUS EMRE CAMİ:
Karamanoğulları dönemine ait cami, Kirişçi Mahallesinde, kesme taştan, merkezi kubbeli bir yapıdır. Son cemaat yerinde dört sütun üzerinde, ortada oval, yanlar da yuvarlak kubbeler vardır.
Kubbeye, içten dört köşede yarımşar kubbe ile geçilir. Stelaktitli alçı mihrabı, geometrik süs, kıvrık dal motifi ve nesih yazı ile dekore edilmiştir. Merkezi kubbenin sağında, iki kemer açıklıklı dikdörtgen planındaki zikir yerine, buradan da Yunus Emre'ye ait türbeye geçilir. Daha önce bir çok onarımla orjinalliği bozulan cami, 1994 yılında aslına uygun olarak yeniden restore edilmiştir.
BOYALI KADI-HİSAR CAMİ:
Karamanoğulları dönemine ait olan cami, Hisar Mahallesindedir. Kesme taştan inşa edilmiştir. Kare planlı merkezi büyük kubbelidir. Son cemaat yeri de, üç küçük kubbe ile örtülmüştür.
Kapısının söveleri üzerine, değişik renkte zıvanalı mermerle sivri bir kemer yapılmıştır. Stelaktitli mihrabı taştandır.
ÇELEBİ MESCİDİ:
Gazidükkan Mahallesinde bulunan yapı Karamanoğulları dönemine aittir. Kesme taştan kare planlı, merkezi tek kubbelidir. Kubbesi tuğladan yapılmıştır. Son cemaat yerindeki yığma sütunlardan, yapıldığı dönemde buranın da. küçük kubbelerle örtülü olduğu anlaşılmaktadır.
Kapısı mor mermerden çerçeve içine alınmış basık kemerlidir.
ŞEYH ALİ SULTAN MESCİDİ:
Celtek Mahallesinde, kesme taştan, kare planlı, merkezi tek kubbeli yapı, Karamanoğulları dönemine aittir.
Yapıda içten kubbeye geçiş, Selçuklu üçgenleri ile sağlanmış, kare mekanla kubbe arasında, kasnak sekizgen olarak yapılmıştır.
NUH PAŞA CAMİ:
Koçakdede Mahallesinde bulunan, Osmanlı dönemine ait cami, 1596 yılında Nuh Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kesme taştan inşa edilmiştir. Son cemaat yerinde, üç küçük kubbesi olan, merkezi büyük kubbeli bir yapıdır. Kubbeye geçiş, dıştan sekizgen tambur, içten, Selçuklu üçgenleri ile sağlanmıştır.
YENİ MİNARE CAMİ:
Karaman merkez, Ahiosman mahallesindedir. Kesme taştan, merkezi büyük kubbelidir. Sütunlar üzerinde bulunan üç küçük kubbeli son cemaat yerinin kubbeleri yıkılmış; düz çatı yapılmıştır. Merkezi kubbeye geçiş, dıştan sekizgen tambur, içten, Selçuk üçgenleri ile sağlanmıştır.
Kitabesi bulunmamakla birlikte, 1522 yılında Cambazzade Kadı Abdurrahman Efendi tarafından yaptırılmıştır.
AKÇAŞEHİR CAMİ:
Karaman Akçaşehir kasabasında, Karamanoğulları dönemine ait, kesme taştan bir yapıdır. Kıble duvarına paralel olarak uzanan sahınlar, küfe plan gösterir. Alçı mihrabı, zengin stelaktit süslüdür. Tavanın mihrap önüne rastlayan bölümünde, renkli ve tezhipli bir göbek yapılmıştır. Son cemaat yeri, 6 yığma sütun üzerine oturur.
YOLLARBAŞI ULU CAMİ (CAMİ- KEBİR):
Karaman'a 15 Km. uzaklıkta Yollarbaşı kasabasında bulunan cami, Karamanoğulları döneminden kalma, kesme taştan, enine planlı, küfe tipte bir yapıdır.
Caminin bitişiğinde, küçük bir mescit yer alır. Yapıda, eski biçiminde, çıkkın olarak yapılmış son cemaat yerinde, başlıkları stelaktitli, taş kaideli üçü önde, ikisi arkada olmak üzere, beş ahşap sütun yer alır. Giriş kapısı cevizdendir. Ayrıca sedef kakmalıdır. Stelaktitli alçı mihrabın üzerinde, iki mavi göbek çinisi ile, 7-8 parça halinde Karamanoğulları çinileri yer alır.
KAZIMKARABEKİR BÜYÜK CAMİ (NEVRUZOĞLU CAMİ):
Karaman'a 25 Km. uzaklıktaki Kazımkarabekir ilçesinde yer alır. Enine plan gösteren ve ilçeye özgü bir taş ile inşa edilmiş, Karamanoğulları döneminin en güzel eserlerinden birisidir. Üst örtüyü tutan silindir ve kare formlu sütunlar, kıble duvarına üç paralel şahın halinde uzanır. Son cemaat yeri ahşap örtülü ve 7 taş kaideli, ahşap sütunludur. Minberin korkulukları ajur tekniğinde işlenmiş; bunların yanına nesih yazılar yazılmıştır. Caminin mihrabı, kesme sıraltı mozaik tekniği, geometrik bezemeli çinilerle kaplanmış; etrafına da altı köşeli çiniler yerleştirilmiştir.
DAVGANDOS CAMİ:
Karaman'a 15 Km. uzaklıktaki Davgandos (Çiğdemli) köyündedir. Düzgün kesme taştan yapılmış olan caminin kubbesi taş kaplamadır. Üç kubbeyle örtülü son cemaat yeri, üç kemer gözlüdür. Mihrp ve minberi taştan olan cami, XVI.yy.'ın ilk yarısına tarihlenen bir Osmanlı yapısıdır.
ERMENEK ULU CAMİİ:
Ermenek ilçesi, Gülpazar Mahallesindedir. Kesme taştan cami, 1302 tarihinde Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. 1543 yılında İshak Bey Zade Hacı Şeydi Ali tarafından, bazı eklemeler yapılmıştır. Çınar ağacından yapılmış olan kapının üzerinde, güzel hat sanatı örneği vardır. Kabartamalarla süslü alçı mihrabına, muhtelif şekilli mavi çiniler serpiştirilmiştir.
ERMENEK AKÇA MESCİD:
Ermenek ilçesi, Akçamescid mahallesindedir. M.1300 yılında, Hacı Ferruh tarafından yaptırılmıştır. Çınar ağacından iki kanatlı kapısı, Karamanoğulları döneminin tahta işçilik sanatının güzel bir örneğidir.
|
